چه زیباست که نفس انسان با خوبی انس گیرد و اراده و همت خود را برآن استوار سازد و چه زیباست که به نیکیها امیدوار باشد تا با کمک و مهربانی و لطف خداوند آن را بیابد چون احساس شادی به وجود خوبیها یکی از بزرگترین اسباب آرامش روح و پایداری تاثیر آن است، چیزی که بسیار حائز اهمیت است و نمرهی متمایزي در معادلات بشری دارد. رابرت شولر میگوید: بدون شک بارعصبی همیشگی نیست اما انسانهای توانمند در برابر آن مقاومت میکنند.
یکی از امتیازات مثبتنگری دلیلی بر گمان نیک بردن به خداوند است كه آرامش روحی و روانی را به دنبال دارد، همچنین مثبت نگری عزم و اراده را تقویت میبخشد، و پشتوانهای برای پیشروی، و سبب جدیت در کار و امیدواری میباشد چون اگر امید نباشد عمل باطل و فاسد میگردد.
مثبت نگری دلیلی بر پیروی از سنتهای پیامبر( صلی الله علیه و سلم) و گرفتن آن به عنوان الگوی نیک میباشد، همانطور که پیامبر اکرم( صلی الله علیه و سلم) در جنگها و فتوحات و تمام کارهایش مثبت اندیش بود . مثبتنگری قوهی روح و جسم را هماهنگ میسازد. و در پی آرامش روح، سلامت روان رشد میکند. که ارتباطی تنگاتنگ با رشد شخصیت هماهنگ با نفس خود و جامعهی که در آن زندگی میکند به وجود میآید و این انسان را انشاءالله به سوی زندگی سرشار از آرامش و تعادل و سرشار از شور و شوق و تهی از ناراحتیها و نگرانیها و منفی اندیشیها سوق میدهد.
مثبت اندیشی یعنی اینکه انسان از خود راضی باشد و خود را آنگونه که دیگران میپذیرند بپذیرد و تنشهای اجتماعی و رفتارهای غیر عادی را از صفات خود حذف کند. بلکه رفتارهای مشخص شده و متعادلی را در خود بگنجاند و مشخصه مثبتی داشته باشد و توانایی رو به رو شدن با هر موقعیتی و نیز مقابله با مشکلاتی که در دورههای مختلف زندگیش رو به رو میشود را داشته باشد.
دو روانشناس بنیانگذار روانشناسی مثبت( واعده) بایلس و سیلجمان میگویند: بیگمان مثبت نگری پیشگیری کنندهای قوی ضد نا امیدی میباشد ممکن است که یادگرفته شود. این دو معتقدند هنگامی که نیازهای اساسی يك فرد فراهم است از جمله غذایی که او را سیر نماید و خانهای که در آن بیاساید، وسایل مادی بيشتر تنها اندکی خوشبختی را برای او رقم میزند و برای اینکه شخصی خوشبخت باشد باید در جستجوی زندگی لبریز از مفهومهای مثبت و ایدههای خوشبینانه باشد. براساس این گفته نتیجه میگیریم که سلامت روانی به شخص اهدا نمیشود بلکه آن شخص با تلاش و کوشش خود و یاری خداوند متعال آن را بدست میآورد، پس هر شخصی مسئول سلامت روانی خود و رشد آن میباشد.
اگر ما اطرافمان را به شکلی مثبت و خوش بینانه تصور کنیم یا برعکس به شکلی منفی و بدبینانه مجسم سازیم بدون شک این ذهنیت بر شخصیت ما منعکس میشود و رفتارهای مارا رقم میزند. مثبت اندیشی و امیدواری به امنیت نفسی کمک میکند که آن نیز موفقیت و پیروزی را در آینده نزدیک به دنبال دارد و در آیندهی نه چندان دور آن را محقق میسازد و تحقیق آن جز با اعتماد و توکل به خدای متعال و بعد از آن اعتماد به نفس غیره ممکن است.
بالاترین مراتب مثبت اندیشی انتظار شفا یافتن هنگام بیماری و موفقیت و پیروزی هنگام شکست و انتظار گشایش سختیها و دفع مصیبتها و ناراحتیها در هنگام وقوع آن میباشد پس مثبت اندیشی و امیدوار بودن عملیاتی نفسی- ارادي میباشد که ایدهها و احساس رضایت و تحمل و اعتماد را به وجود میآورد و افکار و احساسات نا امیدی و شکست و ناتوانی را دور میکند و انسان را به سوی پیروزی و رشد سوق میدهد.
مثبت نگري سيستم ايمني بدن و روح را فعال ميكند كه سبب جدي بر صحت و سلامت و پيشگيري بيماري است.
روانشانسان معتقدند لازم است كه انسان همواره مثبت نگر باشد حتي در مواقع سخت، و نگران آينده نباشد، چون هر مشكلي راه حلي دارد، و شكست را نيز بايد به عنوان تجربه بپذيريد و در آينده از آن استفاده كند نه مانعي در پيشرفت او، سپس تلاش كند شكست خود را در آرامش و با استفاده از قوهي عقل بازيابي و تحسين بخشد، چون انسان مثبت انديش بحرانهاي زندگي را به شكلي مثبت تفسير ميكند، و لطف و مهرباني خداوند را در آن ميبيند با نگاه كردن به كسي كه از او بيشتر دچار بحران و سختي شده است، بدون شك مثبت نگري اميد به خداوند را در وجود او بر ميانگيزد و اطمنان به اينكه خداوند متعال با دلسوزي و مهرباني خود در مشكلاتش گشايش و فراخ حاصل ميكند، با توجه به حديث مشهور:"انا عِندَ ظَنِّ عَبدِي بِي"متفق عليه. "من با توجه به گمان بندهام جواب او را خواهم داد"
از طرفي ديگر روانشناسان ميگويند: ما بايد به خوبي اين مسأله را درك كنيم"نه افراط و نه تفريط" درسته كه اميدوار بودن به نيكيها آن را ميیابد ولي درست اين است كه در آن افراط و يا تفريط نكند، چون در اين صورت به ماجراجويي، كم احتياطي و هوشيار نبودن در مراحل مختلف زندگياش تبديل ميشود. از طرف ديگر بدبيني مظهر كاهش و تعلل سلامتي رواني در فرد بدبين است، چون بدبيني تحمل شخص را پايين ميآورد، فعاليتش را كاهش ميدهد، قدرت تفكر و دفاعيش را تضعيف مينمايد، و او را از اميدواري و خوشبختي و اعتماد به نفس و پيروزي دور ميكند، به اين سبب است كه خوش بيني مظهر سلامتي رواني خوبي ميباشد اما بدانيد كه خوش بيني جز با توكل و اعتماد به خداوند عزوجل ممكن نيست، كسي كه مالك آسمانها و زمين است، و نيز ايمان به قدرت بزرگ الهي كه همه چيز را فرا ميگيرد.
و خلاصهي مقاله اين است كه: بدون شك مثبت انديشي كليد سلامتي و خوشبختي و پيروزي است، و آن چيزي است كه اعتماد به نفس و خود باوري را در انسان افزايش ميدهد، و احساس به وقوع پيشامدها و تسلط بر رفتارهاي كنوني و آينده را در انسان به وجود ميآورد، و استقلال فكري را در شخص پديد ميآورد كه اين خود باعث ميشود فرد به كليپهاي شخصيتي چنگ زند و به ديگران اجازه ندهد آن را همانند يك ني در باد رها كنند.
همچنين مثبت نگري باعث ميشود فرد أفكار منفي را از خود دور كرده و جهت آن را تغيير داده و أفكار مثبت را در آن رشد دهد و اين نيز قدرتهاي ذاتي را بالا ميبرد تا در چنگال بدبيني و نا اميدي نيافتد.
بيگمان شخص مثبت انديش مردم را دوست ميدارد، حسد و كينه و تنفر كه دين پاكمان از آن نهي كرده در او وجود ندارد، و شخص خوش بين هنگامي كه از اين بارهاي سخت كه جلوي پيشرفت او را ميگيرد رهايي ميابد به انساني آزاده و با نشاط تبديل ميگردد.
مثبت انديشي راهي است كه ايمان به خداوند و راضي بودن به قضا و قدرش آن را به وجود ميآورد، اما بدبيني و نا اميدي با ايمان هماهنگ نميشود و نيز بر ضد آن است چون تبديل شخص بدبين به خوشبين با هدايت يافتن و پيروي از راه درست بعد از توكل بر خداوند ممكن ميشود و هيچ چيز غير ممكني بعد از اين تحولات وجود ندارد به شرطي كه نيتها صادق باشد و اعتمادمان به خداوند تحسين گردد.
پس خوشبين باش و از بدبيني دور شو، و تبسم كن چون زندگي از آن تو و اطرافيانت ميباشد.

نظرات